Co to jest dyfteryt?

Błonica jest rzadką chorobą układu oddechowego, w której pośredniczą toksyny, wywoływaną przez bakterię Corynebacterium diphtheriae (C. diphteriae), gram-dodatnią pałeczkę tlenową. Produkcja toksyny występuje tylko wtedy, gdy C. diphtheriae jest dotknięta przez określony wirus, który zawiera informację genetyczną toksyny. Kiedy tak się dzieje, pojawia się ciężka choroba. Istnieją cztery różne typy (biotypy) C. diphtheriae: belfanti, gravis, intermedius i mitis. Wszystkie szczepy mogą powodować produkcję toksyn, co może prowadzić do poważnych chorób.⁽¹⁾

Błonica powoduje pojawienie się szarozielonej lub czarnej włóknistej powłoki (błony rzekomej) w tylnej części gardła i na migdałkach. Błona rzekoma może ograniczać oddychanie i połykanie. Inne objawy choroby to powiększone węzły chłonne na szyi, ból gardła, osłabienie, złe samopoczucie, gorączka i dreszcze.⁽²⁾ Jeśli toksyny dostaną się do krwioobiegu, mogą wystąpić dalsze powikłania, w tym zapalenie nerwu, zapalenie mięśnia sercowego, białkomocz, zapalenie płuc, małopłytkowość i śmierć.⁽³⁾

Błonica jest zaraźliwa i przenosi się z osoby na osobę poprzez wydzieliny z dróg oddechowych (kaszel, kichanie). Może być również przenoszony przez dotknięcie rany osoby chorej na błonicę lub przez dotknięcie przedmiotów skażonych bakterią. Zaszczepione osoby nadal są zdolne do wydalania bakterii, ponieważ szczepienie nie eliminuje przenoszenia Corynebacterium diphtheriae w tylnej części gardła lub na skórze.⁽⁴⁾

Okres inkubacji błonicy wynosi od jednego do dziesięciu dni, ale zwykle wynosi od dwóch do pięciu dni. Choroba może dotyczyć dowolnej błony śluzowej w organizmie, a objawy różnią się w zależności od miejsca. Obszary, które mogą ulec zakażeniu, to skóra (skóra), przednie kanały nosowe, migdałki i gardło, krtań, oko (okular), przewód słuchowy zewnętrzny i narządy płciowe.⁽⁵⁾ Niektóre szczepy błonicy nie wytwarzają toksyn i zwykle powodują łagodne lub umiarkowane zapalenie gardła.⁽⁶⁾ Błonica może nawrócić u osób, które już chorowały.⁽⁷⁾

Błonica skórna jest powszechna u osób mieszkających w krajach tropikalnych. W Stanach Zjednoczonych zwykle występuje wśród osób doświadczających bezdomności, a szczepy na ogół nie są producentami toksyn. Infekcje te zazwyczaj objawiają się w postaci owrzodzeń lub wysypek.⁽⁸⁾ W 2019 roku CDC zaktualizowało definicję przypadku błonicy, aby uwzględnić przypadki błonicy skórnej.⁽⁹⁾ Jednak od marca 2021 r. Nie ma odpowiednich danych na temat częstości występowania błonicy skórnej w Stanach Zjednoczonych.⁽¹⁰⁾

C. diphtheriae występuje wyłącznie u ludzi, a większość dotkniętych nią osób nie ma żadnych objawów. Choroba jest niezwykle rzadka w Stanach Zjednoczonych i innych krajach rozwiniętych o dobrych warunkach sanitarnych.⁽¹¹⁾ W latach 1996-2017 w Stanach Zjednoczonych zgłoszono 13 przypadków błonicy oddechowej – pięć potwierdzonych kulturowo i osiem uznano za prawdopodobne, ponieważ hodowla nie została zakończona. Spośród tych przypadków jeden zgon nastąpił u międzynarodowego podróżnika powracającego z obszaru, w którym błonica jest uważana za endemiczną.⁽¹²⁾